Datum: 30-04-2024
Op woensdag 10 april waren we met een groep bevlogen belanghebbenden en experts bij elkaar in de raadzaal van gemeente Utrechtse heuvelrug in Doorn voor het gesprek over de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling van Langbroek Kolland.
Het gebied met zijn lommerrijke landgoederen, natuur en cultuurhistorie wordt gekoesterd, maar er spelen ook verschillende urgente opgaven die om een gebiedsgerichte aanpak vragen. Denk aan de opwek van duurzame energie, het verduurzamen van de landbouw met een verdienmodel voor agrariërs, het versterken van natuur, milieu, waterbeheer en recreatie. Daarbij zoeken we naar veelbelovende combinaties van functies en gaan we in gesprek hoe we tot een rechtvaardige verdeling van lusten en lasten kunnen komen.
Paul Splinter van AORTA heet iedereen welkom
Eerste sessie
De bijeenkomst is onderdeel van het project ‘Van wie is de energie’ van Heuvelrug Energie in samenwerking met architectuurcentrum AORTA en verschillende partners. In de eerste van drie sessies verkenden we met elkaar de ruimtelijke opgaven, waarden en wensen van alle betrokkenen en hoe (zwaar) we die laten meewegen bij de toekomstige ontwikkeling. De avond werd geleid door Arda van Helsdingen van Waardenburg Ecology.
Arda van Helsingen en Arjen Spijkerman
Verbondenheid
Aanwezig waren onder meer vertegenwoordigers van verschillende lokale energiecoöperaties, lokale verenigingen voor natuur, landschap, landbouw, milieu en cultuurhistorie, Staatsbosbeheer, de Provincie Utrecht, gemeente Utrechtse Heuvelrug en Wijk bij Duurstede en het Hoogheemraadschap. In het kennismakingrondje werd duidelijk dat iedereen een sterke verbondenheid heeft met het gebied, zowel professioneel als persoonlijk; het is een plek waar mensen graag wandelen, fietsen of op een andere manier genieten van de mooie omgeving. Maar er valt ook nog veel te wensen bij de deelnemers; dat loopt uiteen van drinkbare rivieren, natuurinclusieve landbouw, korte voedselketens tot het behoud van het karakter van dorpen en buitengebied.
Kernpunten
Na een gebiedsanalyse van landschapsarchitect Arjen Spijkerman gingen we in twee groepen uiteen om aan de hand van een kaart van het gebied te bepalen wat de belangrijkste gebiedsopgaven zijn en wat volgens deelnemers kansen en uitdagingen zijn voor de toekomstige ontwikkeling. Om te beginnen deden we dit aan de hand van de geeltjes en vervolgens in de dialoog met elkaar. Als resultaat hebben we gezamenlijk een aantal kernpunten geformuleerd:
- Kleinschalige opwek van zonne-energie op land is mogelijk, mits ingepast en rendabel
- Werk toe naar verduurzaming van landbouw
- Verbind energietransitie aan landbouwtransitie
- Betrek agrariërs in het proces en zorg voor perspectief en goed verdienmodel
- Zorg voor schoon en voldoende water door het vasthouden van regen- en kwelwater systeem in het gebied
- Verbind natuur en versterk biodiversiteit
- Creëer korte, lokale voedselketens
- Behoud kleinschaligheid, karakteristieke landschap en boerderijen
Vervolg
Met deze uitkomsten gaan we in de volgende sessie op 11 juni 2024 aan de slag. Daarbij zoeken we naar veelbelovende combinaties van functies, zoals voedselproductie, waterberging en natuur en werken we toe naar mogelijke scenario’s (ontwikkelingsrichtingen) voor de toekomst.
Ruimte voor Rechtvaardigheid
Van wie is de energie? is een van de 12 projecten die zijn geselecteerd voor de Open Oproep Ruimte voor rechtvaardigheid van het Stimuleringsfonds. Het de vijfde oproep die is uitgezet binnen het Actieprogramma Ruimtelijk Ontwerp. Ruimte voor rechtvaardigheid heeft als doel om vernieuwende strategieën voor rechtvaardigheid en inclusie te ontwikkelen, zodat de grote verbouwing van Nederland vanuit een bewust gedefinieerd rechtvaardigheidsperspectief kan plaatsvinden. Hoe kan de transformatie van Nederland ook worden ingezet als middel om de kwaliteit van leven voor iedereen te verbeteren?
Van wie is de energie? is een samenwerking van:
Rabobank Rijn en Heuvelrug 
& Arjen Spijkerman (landschapsontwerper, duurzaamheidsadviseur Energietransitie)