Datum: 22-11-2021
Kunnen we ruimtelijke kwaliteit verbinden met nieuwe energielandschapen? AORTA onderzoekt met vijf gemeenten in de Lopikerwaard, PARK en MooiSticht op welke innovatieve manieren zonnevelden onderdeel kunnen worden van het landschap.
In het nationaal klimaatakkoord is afgesproken dat in 2030 70 procent van alle elektriciteit uit hernieuwbare bronnen komt. Dat gebeurt met windturbines op zee, op land en met zonnepanelen op daken en in zonneparken. Dertig regio’s maken een Regionale Energie Strategie (RES) om te bepalen zij hun duurzame energiedoelen gaan halen. Binnen de RES-regio U16 werken de gemeenten IJsselstein, Lopik, Montfoort, Woerden en Oudewater samen.
Waardevolle landschappen
Het omvormen naar duurzame opwekking, transport en opslag van energie, is een nieuwe maatschappelijke opgave vanwege de mogelijke impact op het landschap. In de Lopikerwaard zijn oeverwallen en veenweiden veel voorkomende en gewaardeerde landschappen. De huidige gemeentelijke afwegingskaders voor de inpassing van duurzame energie zijn echter te beperkt en er is een verdiepingsslag nodig om innovatie en dialoog mogelijk te maken.
Samenwerking
Samen met de vijf gemeenten, vertegenwoordigd door Ben Kuipers, de provinciaal adviseur ruimtelijke kwaliteit (PARK) Paul Roncken, en MooiSticht is AORTA gestart met een ontwerpend onderzoek naar zonnevelden en hoe die een plek kunnen krijgen in het landschap. Met dit onderzoek willen we dat de energieopgave onderdeel wordt van de grotere omgevingsopgaven. Hierbij staat de waarde van het landschap voorop. Het doel van het onderzoek is de huidige gemeentelijke afwegingskaders aan te vullen, zodat de ruimtelijke kwaliteit verbonden wordt met de nieuwe energielandschapen en de regionale thema’s zoals vergroting biodiversiteit, klimaatadaptatie, recreatie en de beperking van bodemdaling. Andersom kunnen aanvragers de resultaten ook benutten.
Veengebied en oeverwallen
Vier ontwerpbureaus: Karres & Brands, DS landschapsarchitecten, UrbanSynergy en Vista gaan aan de slag om voor twee studiegebieden met innovatieve ideeën voor zonnevelden te komen. Het gaat om veengebied ten noorden van Oudewater en oeverwallen van de Hollandsche IJssel ten noorden van IJsselstein. Beide gebiedstypen hebben een eigen structuur en karakter en vragen om een aparte benadering. De uitkomsten van het onderzoek dienen ook als inspiratie voor soortgelijke gebieden in Nederland.
Oeverwallen ten noorden van IJsselstein
Veenweidegebied ten noorden van Oudewater
Verbeelding
De verbeelding van de ideeën is een belangrijk onderdeel van het project. Het helder visualiseren helpt de gemeenten om kwalitatief sterke aanvragen te stimuleren en de dialoog met burgers en andere betrokkenen aan te gaan. In de loop van 2022 verwachten we een (online) publicatie te kunnen delen met waarin we de belangrijkste opbrengsten, lessen, uitdagingen en kansen voor de toekomstige ‘landschappen van verlangen’.
Landschappen van Verlangen is mede mogelijk door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie in het kader van het programma ‘Ruimte voor Klimaat en Energie’.