STAD VAN MORGEN
De aantrekkingskracht van stad zet onverminderd door. Utrecht verwacht in de aankomende 15 jaar naar 400.000 inwoners te groeien. We wonen en werken straks met ruim 50.000 meer mensen in dezelfde ruimte. Tegelijkertijd staat de leefomgeving voor andere grote uitdagingen. Ons klimaat verandert. We krijgen te maken met extreem hete dagen, piekbuien en lange periodes van droogte. Onze infrastructuur van waterwegen, riolering en stadsnatuur is daarop niet ingericht. De stad wil in korte tijd energieneutraal zijn, haar CO2 uitstoot minimaliseren en met duurzame bronnen onze huizen en gebouwen verwarmen en van elektriciteit voorzien. De afvalstromen moeten drastisch omlaag om onze footprint op de aardbol te verkleinen. En hoe zorgen we in deze opgaven dat ook iedereen in de stad mee komt?
#1 CLIMATE KICK
Afgelopen zomer maakten we een uitzonderlijk lange droge periode mee. Half juli deed de temperatuur er een schepje bovenop en werd het ook nog eens zeer warm. In de toekomst moeten we rekening houden met meer piekbuiten, perioden van droogte en extreem warme dagen. Kan de stad deze extreme weersomstandigheden aan? De kwetsbare ondergrond van onze steden is niet langer een halszaak van alleen engineers. Ontwerpers maken de complexe systemen die ons comfortabel en droog houden, zichtbaar en leefbaar tegelijk. Ecologen wijzen ons de weg in het woud van natuurlijke oplossingen. En ook bewoners nemen acties bij het vergroenen van tuinen en publieke ruimte. Hebben zij elkaar al voldoende gevonden? Hoe richten we onze publieke ruimte daar slim op in? Wat kunnen we nog meer doen?
Drie korte presentaties nemen ons mee in nieuwe mogelijkheden, waarna we telkens met elkaar in gesprek gaan over deze opgave!
Simon Verbeeck van LOLA Landscape Architects presenteert hoe de inrichting van de openbare ruimte in Overvecht in 2050 ingericht kan worden doordat het klimaat verandert. Wat betekent de verwachte hitte voor de beplanting en wat kunnen we met piekbuien? Samen met TAUW zijn de mogelijke hitte-stress gebieden, optredende waterproblematiek en bodem opbouw in kaart gebracht. Met deze kennis is een kansenkaart ontwikkeld. Wat kunnen we van dit ontwerpend onderzoek leren voor andere wijken van Utrecht? Hebben we ontwerprichtlijnen nodig voor de klimaat adaptieve stad? En wie is er aan zet om tot een klimaatadaptief Utrecht te komen?
Jeroen Schilder van MVSA Architects presenteert zijn ontwerp voor de tweede toren van het Wonderwoods project, het icoonproject van het Beurskwartier. Dit ambitieuze project combineert een verticaal park met hoogstedelijke verdichting. Is dit de oplossing voor klimaatadaptief bouwen op verdichtingslocaties? Wat vraagt dit van ontwikkelaars en overheden? En welke kennis moet hiervoor ontwikkeld worden?
Florian Boer van De Urbanisten werkt samen met ambtenaren van de Gemeente Leiden aan het integreren van klimaatrobuuste ontwerpoplossingen voor het handboek openbare ruimte. Want hoe we de stad klimaatadaptief in kunnen richten is technisch wel berekend en bedacht. Maar van weten naar daadwerkelijk doen zit nog een groot gat. Zo stuitte hij bijvoorbeeld in het ontwerp voor extra waterbufferzones in het openbare groen bij de beheerafdeling op weerstand vanwege meer vuil. Waar in ligt de kracht van het ontwerp? Ligt de kracht van het klimaatadaptief maken van de stad in de herhaalbaarheid? Moet iedereen mee komen of moeten we meer wettelijk vastleggen?
Na iedere presentatie gaan we met u in gesprek op welke manier ontwerpen bijdraagt aan de klimaatadaptieve stad. En hoe realiseren we dat? Samenwerken is van groot belang, zo blijkt, net zoals het delen van de juiste kennis. Zo kan klimaat ook bijdragen aan meer leefbaarheid.
We hebben een aantal mensen uit de praktijk gevraagd om ook mee te denken met hun kennis en ervaring. Dat zijn Edwin van der Straat, manager klimaatadaptatie bij TAUW; Wiebke Klemm van UrbanGreenScape en beleidsmedewerker Gemeente Den Haag; Harry Boeschoten programmadirecteur Groene Metropool bij Staatsbosbeheer en van de gemeente Utrecht Jeroen Schenkels Senior Adviseur/Programmamanager meerjaren groenprogramma, Marianne Lensink, programmamanager Kwaliteit Openbare Ruimte en Klimaatadaptatie en Maarten Hensbroek projectmanager van de gemeente Utrecht.
Onder leiding van Danielle Arets, moderator en associate lector journalistiek en innovatie Fontys Hogeschool en Design Academy Eindhoven.